Кртолица: Што помалку лидерски средби за да не се пасивизираат институциите

Форматот „лидерски средби“ за решавање на политички кризи, на подолг рок може да продуцираат пасивни институции кои секогаш ќе чекаат политичари да ги решаваат проблемите, наместо институциите, вели Доц. доктор Марко Кртолица, од Правен факултет при УКИМ.

„На крајот од денот лидерските средби ги решаваат жешките теми. Од друга страна тие се проблематични на долг рок бидејќи ги заменуваат формалните институции кои се формирани за решавање на проблеми и за носење одлуки. Неминовно е дека лидерските средби говорат за поделено општество, за нефункционално општество. Политичкиот дијалог кај нас е слаба точка. Ова доведува до позиција во која опозицијата почнува во Парламентот да применува бојкот и блокади на работата на Собранието кое понатаму доведува до политичка криза. И воопшто не е важно кој е на власт, кој во опозиција, работите години наназад наликуваат. Така се раѓаат лидерските средби, кои пак порано се раѓаа под влијание на меѓународниот фактор, а последниве неколку години гледаме позитивна промена кога меѓународниот притисок не е главна причина“, вели Кртолица.

Правејќи анализа по неодамнешната средба на премиерот Зоран Заев и лидерот на опозицијата, Христијан Мицкоски, Кртолица забележува дека подолго време наназад лидерските средби се механизмот кој се активира во состојба кога државата доаѓа до политички конфликт кој институциите не можат да го решат.
Такви се лидерските средби за Рамковниот договор, Законот за територијална организација 2004, Мајскиот договор 2007, Пржинските договори 2015-2017, лидерска средба за прогласување вонредна состојба 2020 година и сега кога Собранието е блокирано со работата.

„Апелот е во иднина лидерските средби да ги имаме што помалку, бидејќи ќе биде знак дека влечeме поуки од политичките кризи и дека институциите функционираат, или пак да станат превентивен механизам, отколку последна опција. Досега лидерските средби доаѓаа како последна шанса процесот да се врати во институциите“, вели професор Кртолица.

Тој потенцира дека лидерите сакаат да имаат доминација внатре во партиите и ја уживаат привилегираната позиција за решавање на големи проблеми, но според него контрадикторно е да се залагаат за функционални и стабилни институции, повторно да се среќаваат зад затворени врати.

„Ние најчесто не знаеме што се разговара на тие тајни лидерски средби каде што се разговара со часови. Таму има мал број на луѓе кои решаваат големи прашања, наместо таквите прашања да се решаваат во рамките на институциите и се соочуваме со потенцијална пасивност кај институциите кои ќе мислат дека секогаш постојат лидерски средби каде би се решавале проблемите“, ја објаснува опасноста од ваквиот политички формат во Утрински брифинг, Марко Кртолица, доцент доктор од „Јустинијан Први“.