Државата подеднакво да се грижи за сите свои граѓани, децата фантоми заглавени во институционалните лавиринти, разговор со Магдалена Чадиноска Кузманоски
Најмалку 700 лица во Северна Македонија се без документ. Нема податоци колку од нив се деца. Загрижувачки е и податокот дека сивата бројка се смета за далеку поголема и се движи од неколку илјади лица. Недостигот на едукација кај ромската популација е еден од главните проблеми кои го посочуваат невладините организации. Токму и кај нив е најзастапената појавата на деца фантоми. Мајките се породуваат дома, се плашат дека поради тоа можат да имаат проблеми со законот, па не ги пријавуваат децата. Задоцнетото пријавување носи нови стравови и дилеми – почнуваат да се плашат дека можат кривично да бидат гонети. Некои не знаат воопшто каде да ги пријават децата. Трети тоа не го прават поради незаинтересираност. Подоцна кога сепак ќе се одлучат да ги пријават децата и да им извадат документи, почнуваат да се соочуваат со проблеми со администрацијата. Често се откажуваат на половина пат од вадењето на документи за своите деца.
Магдалена Чадиноска Кузманоски е дел од првата генерација социјални ментори во земјава, која беше обучена од страна на Асоцијацијата за истражување, комуникации и за развој „Паблик“. Работи според верификувана програма оформена во согласност со потребите на групите што тешко можат да се вработат во земјава и во регионот, со поддршка на Германското друштво за интернационална соработка (ГИЗ).
Едукативната програма и методологијата за социјално менторство произлезе од потребата за изработка на оперативен протокол за активација, мотивирање и за задржување на работа на овие лица на отворениот пазар за труд.
Социјалните ментори со засилени професионални капацитети се веќе активни на терен во рамки на своите матични организации.
-Валентин е 19 годишно момче, еден од најскромните продавачи на „Лице в лице“. Цели три години трае постапката за добивање на документи. За жал заради неодговорност на родителите не е пријавен на време, роден е во домашни услови. Две од неговите сестри имаат документи. Останува отворено прашањето на четири од тие шест деца во тоа семејство. Борбата на Валентин е секојдневна, вклучени се неколку организации – „Центар за деца на улица“ кои го земале на 12 години. Туѕка е и Здржението на млади правници кои ја водат правната битката. Во моментов има две постапки -еданта во Граѓански суд за да се добие граѓански статус и уште еден процес кој се води во МВР, за неговиот привремен престој, затоа што неговата мајка е српски државјанин. Ние се приклучивме како еден вид на поддршка, затоа што сепак Валентин работи кај нас изјави за Утрински брифинг Магдалена Чадиноска Кузманоски и додава дека најголемиот проблем е во префрлање на одговорноста кај институциите.
-Документацијата му е комплетна затоа што има ДНК со потврдено татковство – официјален документ кој неможе никој да го оспори. Проблемот е највеќе што не се сака да се направи отстапка, односно не ја гледаат повцисоката цел. јас разбирам дека сите треба да се водиме по законо, подзакони, правила, но во некоја ситуација треба да гледаме малку поиндивуално на нештата и треба да направиме одредена отстапка ако видиме дека та отстапка оправдува некоја крајна цел – во ситуацијава подобар живот за Валентин, вели Чадиноска Кузманоски.
Целиот разговор погледнете го во видеото