Славчо Димитров: Родовите поделби длабоко влијаат на менталното здравје

Извештајот „Однесувања поврзани со здравјето кај адолесцентите на училишна возраст во Северна Македонија”, изработен од Коалицијата Маргини, чија автор е Лина Ќостарова Унковска покажува загрижувачки резултати за родовите разлики и нееднаквости кај младите меѓу 11 и 15 годишна возраст. Извештајот е дел од истражување со речиси 4600 млади од над 140 училишта од македонска, албанска, турска и ромска етничка припадност.

„Она што најмногу загрижува е дека патријахалната култура во Македонија и родовоите нееднаквости болат и во континуитет ги повредуваат младите. Она што младите го гледаат во своето семејство како родови обрасци и модели, она што го сведочат во медиумите, помеѓу нивните врсници и го усвојуваат како модел на однесување преку кој се справуваат со своите секојдневни проблеми и предизвици во една исклучително ранлива формативна возраст е всушност е моделот кој и самите го применуваат во сопственото однесување, со врсниците, како себе си се перцепираат и воопшто какво е нивното ментално здравје и како се справуваат со менталните проблеми. И тука имаме загрижувачки резултати. А тоа е дека во Македонија, каде 15 отсто од жените во македонските семејства и дури 75 отсто во албанските се помалку вработени отколку мажите, младите ги рефлектираат тие состојби“, вели Славчо Димитров од Коалција Маргини.

Според ова истражување, голем процент и од девојчињата и момчињата сметаат дека мажот, односно таткото е оној што треба да работи и да обезбеди заработка и леб за семејството и цела серија други стереотипи кои достигнуваат загрижувачки 64 отсто кај девојчињата од албанските паралелки, кои сметаат дека таткото треба да има поголем авторитет, или 55 проценти кај момчињата во македонските паралелки и 50 отсто кај девојчињата.

„Со овие ставови децата се формираат уште на најрана возраст и речиси во изедначен процент и во албанските и во македонските средини. Девојчињата на 13-годишна и особено на 15-годишна возраст поминуваат низ сериозни психосоматски проблеми и тегоби, чувства на нерасположение, безнадежност, па дури значителен процент поминуваат низ мисли со суицидни идеи. И оваа ситуација е загрижувача и заради тоа што овие млади не наоѓаат поддршка од училиштата, врсниците и како што расте возраста се намалува и поддршката од семејството. Како резултат на тоа кај момчињата се јавува насилство, а кај девојчињата повлекување и преземење на улога на жртва“, додава Димитров. Според него клучна улога за подобрување на овие состојби има образовниот процес.