Андоновиќ: ЕУ и „држи пиштол на слепоочницата на Полска“, Варшава пак на Белорусија?

ЕК го одложи одобрувањето на полските фондови за закрепнување од пандемијата поради долготрајните несогласувања што ескалираа претходно овој месец кога полскиот Уставен суд утврди дека одредени принципи на правото на ЕУ се некомпатибилни со уставот на земјата. Многумина во Брисел ја видоа одлуката како предизвик за основната правна рамка на ЕУ.

Средствата за поврат се обезбедуваат за земјите од ЕУ, под услов тие да одговорат на одредени барања за реформи, таканаречените препораки специфични за земјата што ги издава Комисијата секоја година. На Полска и се доделени 24 милијарди евра грантови и 12 милијарди евра заеми со ниски камати од фондот за закрепнување.

Полскиот министер за правда оцени дека неговата земја не треба да ги плати казните што и ги изрече Европскиот суд поради контроверзната судска реформа и продолжувањето на работата на рудникот за јаглен.

Полскиот претседател Анджеј Дуда изјави дека Европската унија не може да одлучува за полското правосудство бидејќи Полска не ги префрлила своите надлежности врз Брисел кога се приклучи кон Унијата во 2004 година.

Варшава и Брисел со години се во отворен конфликт поради контроверзната судска реформа спроведена од владата предводена од конзервативната националистичка Партија на правото и правдата. Брисел смета дека реформата ги ослабува демократските слободи, а Полска посочува дека е неопходно да се искорени корупцијата во судството. Европскиот суд, исто така, во септември нареди Полска да плаќа парична казна од 500.000 евра дневно за неуспехот да затвори голем рудник за лигнит што го тужеше соседна Чешка. Казните може да ја влошат кризата меѓу ЕУ и Полска, чиј Уставен суд го оспори приматот на европското право на почетокот на октомври. Спорот беше на агендата на минатонеделниот самит на ЕУ, на кој полскиот премиер Матеуш Моравјецки рече дека неговата земја е „подготвена за дијалог”, но дека нема да работи „под уценет притисок”. Тој, исто така, ја обвини ЕУ дека „држи пиштол до слепоочницата на Полска” заканувајќи се со санкции. Некои престолнини, сепак, проценуваат дека Европската комисија веројатно нема да го одобри планот за закрепнување на Полска од 36 милијарди евра, кој во моментов го стопира поради, како што смета, влијанието врз независноста на судството.

И додека Полска се надмудрува со останатите земји членки на европското семесјтво, во исто време мака мачи и со мигрантскиот бран кој и е наметнат од нејзиниот источен сосед Белорусија. Имено Белорусија и нејзиниот престедател Лукашенко ги отворија границите кон Полска за мигрантите кои од Блискот исток преку Белорусија сакаат да влезат во земјите на ЕУ. Отварањето на границите се толкува како одмазда на Лукашенко за санкциите кои Брисел ги воведе кон Белорусија по изборите и протестите во 2020 година и принудното пренасочување на летот на авионот на „Рајанер“ за да се уапсат дисидентот Роман Проташевиќ и неговата девојка.
Сега Минск ги отври границите а Полска и Литванија запонаа со стационирање на воени трупи за да помогнат во затварањето на границата кон Белорусија.
Лукашенко вчера го критикуваше испраќањето на 3000 полски војници на границата со Белорусија најавувајќи дека и Белорусија има тенкови и дека планира да возврати со иста мерка, односно да ја ангажира својата армија на границата.