Петрески: Последиците од ширење на лажни вести може да бидат страшни – добро развиени канали за дезинформации основани од политички причини се продрени во Македонија
Вистиномер е основан пред 10 години како портал за јавна отчетност и транспарентност. Ние работиме на тоа, политичарите, лицата на јавни функции и институциите да бидат што е можно поотчетни и потранспарентни. Ја проверуваме исполнетоста на ветувањето на политичките партии. Ги оценуваме изјавите на политичарите дали се точни и неточни и оценување дали постојат спинови во изјавите на политичарите и носителите на јавни функции. Друга комонента на ВИстонемр е проверкат ана факти. Имаме наша метологоија, но понекогаш таа доаѓа од нашите партнери, изјави во Утрински брифинг Владимир Петрески, главен и одговорен уредник на „Вистиномер“.
Од август лани, ВИстиномер и Фондацијата „Метаморфозис“ која е издавач на порталотима договр со Фејсбук да ги проверува содржините на Фејсбук на територијата на Македонија и корисниците од земјава. Кога се вели содфржини тука може да биде видео, статус, личен статус ако е јавен. Има четири вида на статус. Ептен приватен, само за пријателите, само за приајтелите и приајтелите на пријателите и може да биде јавен. Ние проверуваме само јавни статуси како и статуси од групи и странции кои се јавни. Значи не се оценуваат пораки, статуси кои се приватни. Според оваа методологија – двата главни критериуми се она што го проверуваме да е вирално, широко распространето и вториот важен критериум е нивото на штета. Тој може да не е вирален, но ако имате статус кој вели: Лек од ковид е да пиете три пати дневно по една чашка ракија со некоја си треввка и така секој ден. Таков статус може да предизвика сериозна штета кај некои луѓе кки не можат да поднесат секој ден алкохол, плус со некоја си тревка што не е лек, не е одобрена од Агенцијата за лекови. Таков стаус може да предизвика сериозна штета и е на врвот од нашите интереси, вели Петрески.
Ние проверуваме проверливи факти, она што може да се провери, она што не може не го проверуваме. Кога ќе се каже вистинитост се мисли на проверливи факти. Не проверуваме религиски, духовни вистини, лични вистини, космички вистини. Не се бавиме со такви работи. Откако ќе се посомневаме дека нешто може да е невистина ги правиме сите новинарски псотапки на проверка. Единствено нашата разлика во однос на класичната новинарска работа е што ние ова го правиме после објавувањето, вели Петрески и додава дека мора да се напише рецензија.
Мораме се тоа да го правдаме со аргументи, рецензија. Единствено што после тоа може да го направиме е да дадеме оценка и тука завршува нашата работа. Може да дадеме оценка ова е невистина, делумна невистина. Исто така оценуваме фалсификувани содржини, лажен потпис, фалсификувани фотографии…
Целиот разговор погледнете го во видеото