? Проф. Дарко Лазаров: Треба големо задолжување, но и рационално трошење
НБРМ излезе со потврда на падот на проекцијата од 3,5 насто/ По оваа основа ќе ни недостасуваат 300-400 милиони ефективни пари. Советот на НБРМ ја потврдува перцепцијата дека се наоѓаме во голема рецесија.
Според професорот Дарко Лазаров, рецесијата ќе биде малку подлабока и ќе се движи околу -4%.
–Овде би сакал да потенцирамкои сектори ќе бидат први на удар. Ние знаеме дека во првиот бран заради здравствените мерки беа затворени секторите угостителство туризам каде што има 30-40000 вработени и практично тој прв бран на негативни ефекти кој што се рефлектира врз македонската економија беа преку намалување на домашната побарувачка, особено преку овие сектори. Но она што владините преставници,според мојата перцепција, малку го разгледуваат е делот на извозорт и индустриското прозиводство. Вториот дел од кризата ќе биде пореку извозниот сектор, односно преработувачката индустрија. Тука податоците се фрапантни.
–Моите очекувања беа дека тие ќе дојдат малку подоцна, но во март веќе се гледаат сериозни негативни тенденции. Последните податоци кои излегоа вчера од ДЗСИ укажуваат дека извозот за март е падната за 26,8%. Тоа е најголем пад на извозот после светската економска криза 2008-2009 година. Она што е уште понеповолно, ние имаме поголемо намалување на извозот во однос на увозот, што создава продлабочување на јазот во нето износот, односно зголемување на трговскиот дефицит на државата. Тоа е прилично загрижувачлки, бидејќи за една економија односно за БДП е битен нето извозот.
–Она што е неповолно во првиот квартал е острината на падот на извозот виза ви увозот. Моите пресметки покажуваат дека во првиот квартал имаме зголемување на трговскиот дефицит за цели 10%, изјави за Утрински брифинг професорот Дарко Лазаров.
–Ефектите од страната на понудата ќе се рефлектираат преку забавување на извозот поради намалување на светската побарувачка, како и поради одредени прекини во глобалните ланци на снабдување. Исто така, многу веројатно е да забави приливот на СДИ и инвестициите на домашните компании што де факто ќе го ограничи идниот производен потенцијал на земјата, вели Лазаров и додава дека за мали отворени економии како што е македонската нема алтернативи, односно ако сакаме да се развиваме долгорочно и одржливо мора да тоа да се прави преку извозниот сектор, односно извозната конкурентност.
–Ако оваа година имаме негативна стапка на раст од 4%, а наредната година проекциите на НБРМ се 4,7%, а на финасии 4%, тоа значи дека практично крајот на 2021 би се вратиле на ниво на БДП пред пандемијата.
–Мој впечаток е дека Владата прилично несериозно влезе во мобилизирањето на финансиски средства на меѓународниот пазар тогаш кога можеше да го направи тоа. Видовме дека таа можност за собирање на 400.000.000 евра до објавување на еврообврзницата го доведе буџетот и македонксата економија во некоја фаза на неликвидност. Чесно е пред граѓаните да се потенцира моментот дека во првиот клвартал од 2020 година видовме дека има буџетски дефицит од 120.000.000 евра што е 43% од планираниот буџетски дефицит за цела 2020 година. Она што е исклучително неповолно е дека само 8,5% од планираните пари за капиталните расходи биле искористени во првиот квартал, изјави за Утрински брифинг, професорот Дарко Лазаров.